Commotie over Frontnacht en IJzerwake.
In een opiniestuk dat in Knack verscheen, en dat we hiernaast weergeven, ergert Tom García zich dat de Vlaamse beweging niet of nauwelijks reageerde op de onacceptabele muziekprogrammatie van ‘Frontnacht’, een nevenevenement van de IJzerwake. De optredens van groepen die dwepen met Mussolini, racistische songteksts brengen en waarvan de leden banden hebben met neonazi-organisaties is uiteindelijk niet doorgegaan doordat de stad Ieper de toe-lating introk, na een negatief advies van OCAD, dat waarschuwde voor de mogelijke aanwezigheid van neonazi’s uit verschillende buurlanden. Het klopt nochtans niet dat er vanuit de Vlaamse beweging geen (afwijzende) reacties zijn gekomen, zowel op de wansmakelijke muziekprogrammatie als op de twiet-reactie van kamerlid Dries Van Langenhove die het wel een interessant experiment zou vinden om in een Vlaamse stad alleen nog etnische Vlamingen toe te laten en zo de “multiculturele verrijking terug te draaien” We geven hier een overzicht van deze reacties en beschouwingen.
Uit Meervoud nr. 279, september 2022.
Bernard Daelemans.
“De intrekking van de toelating stond in de sterren schreven”, schrijft Winny Matheeussen op Doorbraak, “nadat commotie was ontstaan over de line-up van het festival. De uitgenodigde groepen flir-ten ondubbelzinnig met Italiaans neo-fascisme, nazisme en jodenhaat. (…) Het jammere aan heel de zaak is dat een kleine, geïsoleerde groep binnen de Vlaamse Beweging de hele beweging in een kwaad daglicht weet te stellen. De verzamelde linkerzijde, gesteund door de mainstreampers, laat de kans niet liggen om alles wat Vlaams is weg te zetten als inherent fascistoïde. Dat Dries van Langenhove, als onafhankelijke verkozen op een Vlaams Belanglijst, het nodig achtte olie op het vuur te gooien en een experiment voor te stellen waarbij een stad alleen nog etnische Vlamingen zou toelaten, helpt nog minder. Bart Somers (Open Vld) liet de kans niet onbenut en kopte de voorzet onhoudbaar binnen.”
Dat op die manier de hele IJzerwake aan extreem-rechts gekoppeld wordt is dan begrijpelijk, ook al kan men niet elke IJzerwakeganger onder die noemer wegzetten. “Maar we kunnen moeilijk ontkennen dat de organisatie steeds meer in de greep kwam van een kleine radicale groep die ook niet schuwt te flirten met extreem-rechtse ideologieën”, schrijft Matheeussen verder nog. Een reactie op diens vraag aan Rob Verreycken, die wordt gezien als een van de drijvende krachten achter het gebeuren, waarom IJzerwake deze weg was ingeslagen, bleef uit.
Ook bij Vlaams Belang bleef het in eerste instantie oorverdovend stil : “Voorzitter Tom Van Grieken weigert commentaar te geven en lijkt ook het ordewoord te hebben gegeven aan de partijdiscipelen om de lippen op elkaar te houden. Toch konden we bij verschillende kopstukken opvangen dat er wrevel bestaat rond het gebeuren. Meer bepaald over de voortvarende en ongenuanceerd provocerende tweets van Van Langenhove. Van Grieken laat hier de kans liggen om voor eens en voor altijd komaf te maken met de aanslepende beschuldiging van onverbeterlijke ranzigheid. Indien hij de partij oprecht in de markt wil zetten als gesprekspartner en bestuurswaardig wil maken zal hij die kelk vroeg of laat toch moeten ledigen.”
“Toch was er één Vlaams Belanger bereid om commentaar te geven. Senior en oud partijvoorzitter Gerolf Annemans tweette woensdagmorgen al zijn bedenkingen bij de gang van zaken. Hij betreurt dat één ongenuanceerde en snel verwijderde tweet (van Van Langenhove, nvdr) wordt misbruikt om honderdduizenden Vlamingen te dumpen. ‘Ik heb aan mijn tweet niet veel toe te voegen’, meldt An-nemans aan onze redactie. ‘Ik betreur dat de tweet van Dries Van Langenhove de aandacht heeft afgeleid van de prioriteiten waarmee de partij de laatste maanden uitpakt: inflatie, energieprijzen, criminaliteit en massa-immigratie. De indruk wekken dat niet culturele identiteit maar huidskleur een prioriteit zou kunnen zijn voor Vlaams Belang is betreurenswaardig. Van Langenhove verwijderde zijn tweet, maar de tegenstanders misbruiken het incident om hun steeds meer onhoudbare cordon sanitaire te kunnen verlengen. Allemaal niet opbeurend.’ En, zo vervolgt Annemans: ‘Over dat muziekfestival kan ik weinig zinnigs zeggen, tenzij dat het me een desastreuze marginalisering van de oorspronkelijke IJzerwake lijkt te veroorzaken. Eveneens zeer betreurenswaardig.’”
Ook Karl Van Camp plaatst in ’t Pallieterke grote vraagtekens bij Frontnacht : voor veel Vlaams-nationalisten blijft het een groot vraagteken waarom deze muziekgroepen geselecteerd werden. “Meer nog, velen vragen zich af wat het met de Vlaamse zaak te maken heeft. Daar zal, neem ik aan en durf ik te hopen, toch eens grondig moeten over gediscussieerd worden in het bestuur van IJzerwake. Want dat er iets is misgelopen bij de organisatie, zoveel is duidelijk. (…) Vorig jaar pleitte Wim De Wit in zijn toe-spraak voor een betere samenwerking tussen de twee Vlaamsnationale partijen. Met de organisatie van Frontnacht is de kloof met de N-VA enkel groter geworden, en ook bij Vlaams Belang is men méér dan ongelukkig met de situatie. Bij N-VA grijpt men dankbaar naar Frontnacht om elke toekomstige samenwerking met Vlaams Belang nogmaals af te wijzen, ook al heeft IJzerwake organisatorisch niets te maken met het Vlaams Belang. De brug tussen N-VA en VB die Wim De Wit zo graag zou zien, werd vakkundig door Frontnacht opgeblazen. Wellicht was dat niet de bedoeling, maar het is wel de situatie vandaag en de enige analyse die gemaakt kan worden.”
Karl Van Camp verwijst ook naar de geschiedenis van de IJzerbedevaart in de jaren 1980. Die is toen “ten dele ondergegaan aan de aanwezigheid van buitenlandse neonazi’s die voor overlast zorgden op de zaterdagavond. De negatieve nieuwsberichten over de vechtpartijen, neonazi’s, arrestaties op de vooravond van de IJzerbedevaart, zorgden ervoor dat veel bedevaarders afhaakten op de dag zelf. Ik schrijf wel degelijk ‘ten dele’. De andere oorzaak was natuurlijk de interne tweestrijd binnen het organiserende IJzerbedevaartcomité. Maar dat is een ander verhaal. De incidenten met neonazi’s vonden altijd plaats op zaterdagavond. Ik heb er nooit een gezien op de bedevaartweide op zondag. De neonazi’s waarvan sprake lagen dan nog hun roes uit te slapen. Op zaterdagavond paradeerden ze door de straten van Diksmuide, rechtse skinheads uit Nederland, leden van het Britse National Front en dito soortgenoten uit zowat alle landen van Europa. Deze mensen hadden geen boodschap aan de vredesgedachte op de IJzertoren en de herdenking van de Eerste Wereldoorlog als dusdanig. Samen drinken en dronken worden met geestesgenoten, dát was hun hoofdbekommernis. Maar laten we eerlijk zijn, ik denk dat er nooit meer dan 100 van die buitenlandse neonazi’s aanwezig waren. De berichtgeving errond heeft echter wel mee voor het einde van de IJzerbedevaarten gezorgd.”
Siegfried Bracke gewaagt, eveneens op Doorbraak, van een Vlaamse erfzonde : “Ik zie geen enkel verband tussen wat die brengen en de IJzergedachte. Ik zie niet in hoe die muziek ook maar enigszins kan passen in de missie van de IJzerwake. Integendeel, ik zie alleen maar brutaliteit, onmenselijkheid en nauwelijks verholen pogingen om zware fouten uit een niet eens zo ver verleden goed te praten en zelfs te continueren. Foute keuzes bestaan. En ze richten schade aan die veel verder reikt dan dat ene omstreden, al met al (en in alle betekenissen) marginale muziekfestival. Dat is zelfs niet meer het belangrijkste punt. Het gaat om alle foute boodschappen eromheen. Het gaat ook verder dan de ene ongelukkige tweet van Kamerlid Van Langenhove: er is sprake van een verzameling. Europarlementslid Annemans keert de dingen om als hij zegt dat het gaat om ‘één scheve tweet waarmee tegelijk honderdduizenden Vlamingen worden gedumpt’. Het zijn uitgerekend die tweets en uitspraken zelf die ‘dumpen’. Omdat ze een wereldbeeld oproepen waarmee een overgrote meerderheid van de Vlamingen niets wil te maken hebben.
Concreet? Het is bijvoorbeeld heel wel denkbaar dat diezelfde overgrote meerderheid geen vragende partij is voor nog meer ongecontroleerde migratie. Het is heel wel denkbaar dat men het niet slim vindt alleen maar te dweilen als de kraan openstaat, dat men in het huidige beleid (dat komt eigenlijk neer op ‘we zullen zorgen voor meer dweilen’) niet echt de oplossing ziet, maar dat er naar de kraan moet worden gekeken. Allemaal heel wel denkbaar. Maar dat staat mijlenver van gedachten over raciale wetenschappelijke experimenten, over omvolking of blanke dominantie.
Er kwam nog een reactie van het OVV (Overlegcentrum Vlaamse Verenigingen) : Paul Becue, de voorzitter van het OVV, distantieert zich in een persbericht volledig van Frontnacht. “De IJzervlakte is voor de Vlaamse Beweging een voedingsbodem geworden die vorm heeft gegeven aan de meest fundamentele waarden die de Vlaamse Beweging, en met name de Frontsoldaten, op papier heeft gezet: nooit meer oorlog, zelfbestuur en godsvrede.”
“Die drie waarden vormen de basis van het streven van de Vlaamse Beweging naar autonomie voor Vlaanderen, naar vrede op het Europees continent en elders in de wereld, en naar democratische dialoog. Alle tegengestelde gedachtenstromingen passen niet in de visie van de Vlaamse Beweging en dus ook niet in de visie van het OVV als koepel van die Vlaamse Beweging”, aldus Becue. Hij vindt het jammer dat er door Frontnacht opnieuw negatieve publiciteit is ontstaan rond de Vlaamse zaak. “Ongelukkig gebruik van onze Vlaamse symbolen helpt de Vlaamse zaak niet vooruit en schendt de graven van de Frontsoldaten zoals de Belgische overheid dat destijds ook heeft gedaan bij het vernietigen van hun grafzerken.”
Ook N-VA-kamerlid Michael Freilich kroop in zijn pen. Gezien zijn familiegeschiedenis – zijn grootvader werd tijdens de 2de Wereldoorlog gedeporteerd – acht hij oorlogsherdenkingen zeer belangrijk : mensen een terugblik geven op het verleden om het heden beter te begrijpen en herhaling te voorkomen. “Evenementen zoals ‘Frontnacht’ behoren niet tot die categorie en doen mijn hart dan ook simpelweg bloeden. En ik hoor u al denken. Da’s ergens toch vrije meningsuiting? Jij vindt dat toch ook belangrijk? Uiteraard. Een evenement verbieden omdat de onderliggende ideologie u niet zint, kan dan ook niet binnen een rechtstaat. Daarom stelde het stadsbestuur van Ieper initieel ook belangrijke voorwaarden: er mag geen sprake zijn van zaken die bij wet verboden zijn zoals antisemitisme en negationisme.
Toen de affiche van Frontnacht zich begon te ontwikkelen, sprak die echter niet tot de verbeelding. Bronson, een Italiaanse band die ontstaan is in de schoot van een neo-fascistische beweging. Philipp Neumann die eerder nog optrad voor de Hammerskins, de grootste Amerikaanse neonazistische skinheadbende. Flatlander, die op een Hongaars festival speelde dat het nazistisch verzet tegen de geallieerde bevrijding in 1945 herdenkt. Moet ik doorgaan?”
Op de website van Vlinks deelt Johan Velghe gouden en loden medailles uit. Goud gaat naar het het Iepers Vredescollectief – bundeling van vakbonden, oppositiepartijen, vzw’s en prominente inwoners van de stad – en het duidelijke standpunt van Vooruit-partijvoorzitter Conner Rousseau. Lood gaat naar het Iepers stadsbestuur, dat veel te lang talmde om de vergunning in te trekken. “De imagoschade die de stad internationaal ten deel valt, is geheel voor rekening van het schepencollege (Open Ieper, Vooruit en N-VA).” Want : “Racisme, uitsluitingsdiscours en haatberichten – bij wet verboden – vormen geen plat-form om vrijheid van spreken – én zingen, cfr. Frontnacht – op te eisen. Het intrekken door het Iepers stadsbestuur van de eerder afgeleverde en geconditioneerde vergunning, is een daad van goed bestuur. De integriteit van alle Ieperlingen dient beschermd te worden, overigens van al wie zich tot onze democratische samenleving bekent.”
Ten slotte bracht Pieter Bauwens op Doorbraak verslag uit over de eigenlijke IJzerwake zelf. Die trok dit jaar slechts 3.000 bezoekers, evenveel als de vorige editie tijdens Covid, maar veel minder dan de precoronaedities. “Aan de IJzerwake zelf verandert er niet veel. De hele opbouw van het programma is al zo goed als een onaanraakbare traditie geworden”, schrijft hij. “De boodschap van IJzerwakevoorzitter Wim De Wit was eigenlijk al even traditioneel. We vatten het samen in zijn eigen woorden ‘Als je ziet hoe België vandaag afglijdt in de afgrond door bestuurloosheid en Vlaanderen met zich mee dreigt te sleuren, dan kan je niet anders dan inzien dat een onafhankelijk Vlaanderen de enige valabele optie is. (…) De oplopende overheidsschuld is een tijdbom onder de welvaart van onze kinderen en kleinkinderen. België heeft geen enkele financiële ruimte meer om een nieuwe crisis op te vangen. En we weten allemaal dat er nog crisissen zullen komen.’”
“De voorzitter had ook aandacht voor de ‘aanval’ op Frontnacht die hij als stemmingmakerij afdeed. De Wit kreeg veel applaus voor zijn duidelijke uitspraak ‘Ook voor ons is het ondenkbaar dat neo-nazistische groepen een forum krijgen op deze weide’. Maar daar liet hij het niet bij: ‘Bij het thans afgekondigde verbod zijn toch vragen te stellen.’ Waarom zijn die groepen niet verboden als ze toch zo neonazistisch zijn, klonk de vraag. En, waarom zag Ocad in eerste instantie geen reden om het festival te verbieden? Waarom lag het tweede advies van Ocad elf dagen in de schuif? ‘Hier is duidelijk iets anders aan de hand dan de bekommernis om geen uitingen van racisme of neonazisme toe te laten. Het stadbestuur is gezwicht voor de politieke druk van links en extreem links.’”
“De heisa over de Frontnacht werd in één lijn gezet met ‘woke gedoe’. Woke vergiftigt het debat, meent De Wit, zeker over asiel en migratie. ‘Als de huidige trend aanhoudt eindigen we dit jaar met 30.000 nieuwe asielzoekers. In dat cijfer zijn de Oekraïense vluchtelingen niet eens meegerekend. 30.000, dat betekent jaarlijks de bevolking van een provinciestad.’ Er is volgens de voorzitter geen tekort aan opvangplaatsen, wel een teveel aan ‘valse asielzoekers’. Asielzoekers die al door verschillende veilige landen gingen alvo-rens hier asiel aan te vragen ‘En het is nog zeer de vraag hoeveel van hen ook echt vluchtelingen zijn. Het gevolg van dit alles heeft een naam volgens Wim De Wit: ‘Omvolking’. ‘In de provincies Antwerpen en Limburg heeft 32% van de bevolking een migratieachtergrond. Voor het Brussels gewest is dat zelfs 83%. Reken daar bovenop dat de nataliteit bij inwijkelingen groter is dan bij de autochtone bevolking en je weet wat er aan het gebeuren is. Omvolking is geen samenzweringstheorie, maar een vreselijke realiteit.”
Op die manier danst de IJzerwake-voorzitter wel op een heel slappe koord. De vereniging tekende zelfs beroep aan bij de Raad van State om een schadevergoeding te eisen van de stad Ieper. Dat geeft geen blijk van inzicht in de eigen fouten en nog minder van enige ingesteldheid om ‘amende honorable’ te maken ten aanzien van het geheel van de Vlaamse beweging en Vlaamse samenleving.
Uit Meervoud nr. 279, september 2022.
Bernard Daelemans.
