Meervoud 283: Land van Belofte
Meervoud nr. 283, januari 2023
Artikels op de webstek:
In Memoriam: Roger Bourgeois, de “laatste der Vlaamse Demokraten”. Door Edi Clijsters.
Mark Elchardus: “Moslims zijn niet onze vijand”
Hoofdartikel:
Land van belofte – Bernard Daelemans.
Laten we met een vrolijke noot beginnen. Is het u ook al opgevallen hoeveel Vlaamse liedjes er tegenwoordig op de Vlaamse radiostations te horen zijn? En dan niet enkel op Radio 2 maar ook op zowat alle commerciële zenders. Het is ooit anders geweest. Ik herinner me de tijd nog dat er op de openbare omroep slechts bij hoge uitzondering wel eens een Nederlandstalig kleinkunstnummer werd ten gehore gebracht. Maar vandaag kan het niet meer op. De voorbije jaren zat de Vlaamse pop al in de lift maar het lijkt erop dat het VRT-musicalprogramma #LikeMe, dat vier seizoenen lang de Vlaamse liederenschat in een nieuw jasje stak, en onlangs in de Ketnet-prijzen viel, voor een doorbraak heeft gezorgd. Verschillende protagonisten zoals Pommelien Thys, Camille Dhont en Maksim Stojanac startten een solo-carrière met Nederlandstalig chanson en ook Francisco Schusterkondigde die stap aan. Zelf zegt hij daarover in De Morgen: “Ik ben nooit een grote fan van Nederlandstalige muziek geweest, maar sinds de reeks ben ik muziek in de eigen taal beginnen te appreciëren. Zonder #LikeMe zou mijn solomuziek wellicht in het Engels zijn geweest, maar nu is Nederlands een logische stap”.
Terwijl het Nederlands als liedjestaal gebanaliseerd wordt, gooit het Verhaal van Vlaanderen hoge ogen met meer dan een miljoen televisiekijkers die ’s zondags voor de buis de basics van de Vlaamse geschiedenis meepikken. Een bepaalde verbeten intelligentsia (What’s in a word?) kan het niet laten atavistisch af te geven op deze ‘nationalistische staatspropaganda’, rijkelijk gesubsidieerd vanuit de N-VA-kabinetten. Maar ze maken het daarbij zo bont dat de genuanceerde stemmen stilaan de overhand nemen in dit hele debat, met inbegrip van de media die veraf staan van het Vlaams-nationalisme.
Tot de laatste snik zetten ze ook hun cultuurstrijd tegen de Vlaamse canon door maar ook historicus Emmanuel Gerards, de voorzitter van de canoncommissie, nota bene bekend om zijn historisch werk omtrent de politieke moorden op de communistische volskvertegenwoordiger Julien Lahaut en de Congolese premier Patrice Lumumba, gaat er inmiddels schouderophalend aan voorbij. Dit voorjaar zal de canon, die overigens een venster omtrent Lumumba zal bevatten, worden voorgesteld. De canon zal inspiratie leveren voor het geschiedenisonderwijs en voor de inburgeringsprogramma’s.
Inmiddels besliste Vlaams minister Bart Somers om het inburgeringsexamen te verstrengen. Om voor de toets te slagen moeten inburgeraars voortaan 9 van de 11 vragen over onze ‘fundamentele normen en waarden’ correct beantwoorden, waaronder zaken als het homohuwelijk en euthanasie. “Mensen moeten daar een goed inzicht in hebben, want ze komen vaak van een heel andere culturele achtergrond en men moet weten in wat voor samenleving men terechtkomt“, zegt Somers daarover.
In deze Meervoud-editie namen we de nieuwjaarstoespraak op die Mark Elchardus voor de Vlaamse Volksbewe-ging verzorgde. Daarin benadrukt hij dat het voor een geslaagde opname in onze samenleving van (islamitische) nieuwkomers, het van wezenlijk belang is dat wij zelf in Vlaanderen, veel bewuster, veel hardnekkiger moeten waken over de continuiteit van onze cultuur, bouwen aan onze identiteit, ons verleden beleven op een manier die mensen motiveert om samen hun dromen en ambities waar te maken. En dit op een manier zodat niemand nog het gevoel heeft er niet bij te horen, ook al is men voor de tweede of derde generatie medeburger, collega en buur. “Dit is niet het land van het patriarchaat, het racisme, het kolonialisme, de homohaat en het seksisme. Vlaanderen, ons kleine stipje op de wereldkaart, houdt de belofte van welvaart, vrijheid, gelijkheid en broeder-lijkheid in, zoals weinig plekken op de wereld dat doen. (…) Streven naar een Vlaanderen met meer bevoegdheden is streven naar de mogelijkheid die erfenis te koesteren en verder te ontplooien.”
